ವಿಶ್ವದ ಏಳು ಅದ್ಭುತಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ, ಭಾರತದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ವೈಭವದ ಸಂಕೇತವಾಗಿರುವ ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಅನ್ನು ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬ ವದಂತಿಗಳು ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ವಿಶ್ವ ವಿಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿರುವ ಈ ಸುಂದರ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ಹಣ ಗಳಿಕೆಯ ಆಸ್ತಿಯೆಂದು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಕೆಲವು ವರದಿಗಳ ಸಾರಾಂಶ.
ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಏನು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ?
- ಲಾರ್ಡ್ ವಿಲಿಯಂ ಬೆಂಟಿಂಕ್ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ: 1828 ರಿಂದ 1835 ರವರೆಗೆ ಗವರ್ನರ್-ಜನರಲ್ ಆಗಿದ್ದ ಲಾರ್ಡ್ ವಿಲಿಯಂ ಬೆಂಟಿಂಕ್ ಅವರು ತಾಜ್ ಮಹಲ್‌ನ ಬಿಳಿ ಅಮೃತಶಿಲೆಯನ್ನು ಕೆಡವಿ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದ್ದರು ಎಂಬ ಬಲವಾದ ಕಥೆ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯ ಖರ್ಚುಗಳನ್ನು ಕಡಿತಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಬೆಂಟಿಂಕ್ ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಆಗ್ರಾದ ಕೋಟೆಯ ಅಮೃತಶಿಲೆಯ ಮಾರಾಟ: ಬೆಂಟಿಂಕ್ ಅವರು ಆಗ್ರಾದ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಅಮೃತಶಿಲೆ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಹರಾಜು ಹಾಕಿದ್ದರು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗದ ಕಾರಣ, ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಅನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿದರು ಎಂಬ ಮಾತುಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸ್ಥಳೀಯ ವರ್ತಕರು ಬಿಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದ್ದರೂ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿರೋಧ ಮತ್ತು ದುರ್ಬಲ ಬಿಡ್‌ಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಈ ಕಲ್ಪನೆ ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು.
- ಪುರಾವೆಗಳ ಕೊರತೆ ಮತ್ತು ವದಂತಿ: ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಪ್ರಕಾರ ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಅನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ದೃಢವಾದ ದಾಖಲೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ಆಗ್ರಾ ಕೋಟೆಯಿಂದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದ ಘಟನೆಯನ್ನೇ ಜನರು ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ಅದು ತಾಜ್ ಮಹಲ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು ಎಂಬ ವದಂತಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿರಬಹುದು ಎಂದು ಕೆಲ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಕಥೆಯು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇದ್ದ ಅಲಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.
- ಲಾರ್ಡ್ ಕರ್ಜನ್ ಅವರಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ: ನಂತರ, 20ನೇ ಶತಮಾನದ ತಿರುವಿನಲ್ಲಿ ವೈಸ್‌ರಾಯ್ ಆಗಿದ್ದ ಲಾರ್ಡ್ ಕರ್ಜನ್ ಅವರು ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಅನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಅದರ ದುರಸ್ತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. ಈ ಮೂಲಕ ಈ ಸ್ಮಾರಕವು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿಧಿಯಾಗಿ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಯಿತು.
ಸಾರಾಂಶವಾಗಿ, ತಾಜ್ ಮಹಲ್ ಅನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಬ್ರಿಟಿಷರು ಯೋಜಿಸಿದ್ದರು ಎಂಬುದು ಪ್ರಬಲವಾದ ದಂತಕಥೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಈ ಕಥೆಯು ಆಗ್ರಾ ಕೋಟೆಯ ಅಮೃತಶಿಲೆ ಮಾರಾಟದ ಘಟನೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರಬಹುದಾದ ವದಂತಿ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಘಟನೆಗೆ ನೇರ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಮಾರಕದ ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯದ ಕುರಿತು ಚಿಂತಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
